A
a

Kalendarium historyczne

MARYNARZE W KATYNIU

13 kwietnia ustanowiony został przez Sejm RP dniem pamięci ofiar zbrodni katyńskiej. Na rozkaz Stalina wiosną 1940 roku rozpoczęła się eksterminacja ok. 15 000 polskich jeńców wojennych - głównie oficerów i podoficerów Wojska Polskiego, Korpusu Ochrony Pogranicza, funkcjonariuszy Straży Granicznej i Policji Państwowej. Większość, więziona w obozach w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie, spoczęła w masowych grobach odkrytych w Katyniu, Miednoje, Charkowie także w innych miejscach zbrodni.

Wśród pomordowanych znalazło się także ok. 70 oficerów, podchorążych i podoficerów Marynarki Wojennej. Do niewoli sowieckiej po 17 września 1939 trafili głównie marynarze Flotylli Pińskiej - personel portu wojennego, załogi po samozatopieniu okrętów starający się wypełniać obowiązki w formacjach lądowych. Dużą część stanowił ewakuowany z Warszawy personel Kierownictwa Marynarki Wojennej oraz z Bydgoszczy Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej. W obu pociągach ewakuacyjnych było wielu zmobilizowanych oficerów rezerwy. Po ogarnięciu przez wkraczające wojska sowieckie przekazani zostali NKWD co przypieczętowało ich los.

Katyńskie doły śmierci

Marynarze przy symbolicznej mogile admirała Czernickiego

Wśród marynarskich ofiar katyńskich znaleźli się m.in. Szef Służb KMW kontradmirał Xawery Czernicki, Szef Służby Sanitarnej KMW kmdr dr Leonard Moszczeński, Kierownik Wydziału Budowy Okrętów KMW kmdr por. inż. Stanisław Kamieński czy kpt. mar. Tadeusz Karge kierownik Wydziału Administracyjnego SPMW. Wielu powołanych z rezerwy oficerów, to byli weterani wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku jak m.in. kpt. mar. Karol Taube – jeden z organizatorów Flotylli Pińskiej, znany publicysta morski.
Groby marynarzy pomordowanych na wschodzie, odnajdujemy także poza tymi wielkimi masowymi nekropoliami. Najbardziej znanym miejscem kaźni oficerów i podoficerów Flotylli Pińskiej jest wieś Mokrany na terenie dzisiejszej Białorusi.

Prawda o losie polskich jeńców wojennych wziętych do niewoli przez Sowietów przez kilkadziesiąt lat czekała na ujawnienie. Szereg symbolicznych grobów na polskich cmentarzach wciąż nosi ślady czasów zakłamanej historii.

Grób na cmentarzu w Gdyni Witominie

Prawda ukryta i ujawniona po latach

Kontradmirał Xawery Czernicki

kmdr dr Leonard Moszczeński

kpt. mar. Karol Taube

Marynarzom Flotylli Rzecznej poległym i pomordowanym - kościół Gdynia - Oksywie

Muzeum / Kalendarium Historyczne