Kalendarium historyczne

9 września 1939

ŚMIERĆ DOWÓDCY „SMOKA KASZUBSKIEGO”

Kpt. mar. Jerzy, Tadeusz Błeszyński jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych postaci w historii obrony Wybrzeża w 1939 r. Determinacja i żołnierska inicjatywa wykazane w obliczu nieprzyjaciela oraz bohaterstwo na polu walki czynią go jedną z legendarnych postaci heroicznej obrony polskiego morza.

W drugiej połowie 1938 r. mianowany został na stanowisko oficera flagowego szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej w Warszawie. W ostatnich dniach sierpnia 1939 r. wysłany został jako kurier z dokumentami do Dowództwa Floty w Gdyni. Wobec wybuchu wojny 1 września 1939 r. pozostał na Wybrzeżu i dostał przydział służbowy na stanowisko dowódcy uszkodzonego w nalocie Luftwaffe trałowca ORP „Mewa” w miejsce rannego dotychczasowego dowódcy. Po zatopieniu w porcie Jastarnia przez samoloty niemieckie ORP „Mewa” wrócił 3 września do Gdyni., gdzie wystąpił z inicjatywą budowy improwizowanego pociągu pancernego. W Warsztatach Portowych Marynarki Wojennej koordynował jego budowę wykazując się wielką energią i determinacją. Po zakończeniu prac objął dowództwo pociągu pancernego, który pod nazwą „Smok Kaszubski” przeszedł do legendy Obrony Wybrzeża w 1939 r.

Jerzy Błeszyński - promocja 1929 r.

Na ORP Burza, 1937 r.

Pożegnanie - 11 września 1939 r.

W dniach 8-9 września załoga pociągu prowadziła walki przeciw wojskom niemieckim w rejonie miejscowości Reda – Wejherowo. Kapitan Błeszyński prowadząc osobiście obserwację nieprzyjaciela i kierując walką został postrzelony w klatkę piersiową. Przewieziony do gdyńskiego szpitala umarł na stole operacyjnym. Pochowany został na cmentarzu witomińskim w miejscu pochówków poległych obrońców Gdyni.
Wcześniej, po powrocie Kapitana z Jastarni postanawiają z narzeczoną Anną Marczewską pobrać się. Wzięli ślub 6 września 1939 r. w Gdyni. Anna Marczewska – Błeszyńska w 1949 r. przeprowadziła ekshumację męża z dotychczasowego miejsca pochówku do zakupionej nieopodal kwatery. Na miejscu faktycznego pochówku kpt. mar. Jerzego Błeszyńskiego, staraniem Muzeum Marynarki Wojennej, stanął w 2024 r. nowy pomnik nagrobny.
Za wykazaną postawę i dokonania w walce kpt. mar. Jerzy Błeszyński pośmiertnie odznaczony został Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari.